Thanh đại, thảo dược quý với nhiều công dụng hỗ trợ trị ho, viêm phế quản

Thanh đại hay còn gọi là Điện hoa, bột chàm, thuộc loại cây bụi nhỏ, thường được trồng ở vùng núi, có thể trồng bằng hạt vào mùa mưa, cây cao 0,5 – 0,6m, cành nhánh có lông mịn, lá có 4-6 đôi lá chét đối nhau, hình trái xoan, hơi thắt lại gốc, tròn và có mũi nhọn mảnh ở chóp, có nhiều lông ở mặt dưới. Cây ra hoa quanh năm, hoa màu xanh lục và đỏ, xếp thành chùm ở nách, trụ cụm hoa ngắn hơn các lá và mang hoa từ phía gốc lên, thành phần hóa học chứa một glucozit gọi là indican. Khi thủy phân indican sẽ cho glucoza và indoxyl. Chất indoxyl này oxy hóa sẽ cho indígotin. Trong đông y cây có vị mặn, tính hàn tác dụng điều trị các bệnh như mụn nhọt, viêm sưng, viêm gan, viêm phế quản… đơn giản dễ làm bạn có thể tự làm tại nhà các bài thuốc từ thảo dược thanh đại kết hợp với các thảo mộc khác tạo nên vị thuốc hỗ trợ trị ho. Với chia sẻ bài viết thanh đại, thảo dược quý với nhiều công dụng hỗ trợ trị ho, viêm phế quản hy vọng bạn đọc có thêm thông tin tham khảo bổ ích về thanh đại.

 

I.Thảo dược thanh đại với đặc điểm, thành phần, tác dụng

1. Mô tả thực vật

Thanh đại còn có tên khác là bột chàm. Tên khoa học: Indigo Naturalis (bột màu xanh tự nhiên). Thanh đại là sản phẩm được điều chế từ nhiều cây: chàm mèo: Strobilanthes cusia Bremek., họ ô rô (Acanthaceae); chàm: Indigofera tinctoria L., họ đậu (Fabaceae); bản lam căn: Isatis indigotica Fort. hoặc Isatis tictoria L., họ chữ thập (Brassicaceae); nghể chàm: Polygonum tinctorium Lour., họ rau răm (polygonaceae

Cây bụi nhỏ, cao 0,5-0,6m; cành nhánh có lông mịn. Lá có 4-6 đôi lá chét đối nhau, hình trái xoan, hơi thắt lại gốc, tròn và có mui nhọn mảnh ở chóp, có nhiều lông ở mặt dưới. Hoa màu xanh lục và đỏ, xếp thành chùm ở nách; trụ cụm hoa ngắn hơn các lá và mang hoa từ phía gốc lên. Quả thẳng hoặc hình lưỡi liềm, ít mở, có lông lốm đốm. Hạt 5-10 hình khối, màu hạt dẻ. Ra hoa quanh năm.

2. Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến

Phân bố: Loài cây liên nhiệt đới, mọc trên đất hoang, dọc đường đi, dựa rạch đến độ cao 2000m. Cây cũng được trồng ở vùng núi. Có thể trồng bằng hạt vào mùa mưa. Cành lá thu hái vào mùa khô, trước khi cây ra hoa. Rễ thu hái quanh năm, thường dùng tươi hay phơi khô dùng dần. Lá tươi khi đem ngâm vào nước vôi sẽ thu được bột chàm (Thanh đại) màu xanh lam rất đẹp, thường dùng nhuộm quần áo.

Bộ phận dùng và phương pháp chế biến: Là sự phối hợp các sắc tố của các cây: Baphicacanthus cusia Indigofera suffruticosa, polygonum tinctorium và Isatis tinctoria được chế biến và sấy thành bột màu xanh.

3. Tính vị, quy kinh, bảo quản

• Tính vị: Vị mặn, tính hàn.
• Quy kinh: Can phế và vị.
• Bảo quản: Nơi khô ráo, thoáng mát

4. Thành phần hóa học:

Trong cây chàm chưa có chất chàm ngay, mà lại chứa một glucozit gọi là indican. Khi thủy phân indican sẽ cho glucoza và indoxyl. Chất indoxyl này oxy hóa sẽ cho indígotin. Khi bị khử oxy trong môi trường kiềm, indigotin sẽ cho leucoindigo không có màu.

Chất indigotin có màu xanh lam sẫm, ánh tía, thăng hoa ở 290°, cho các tinh thể hình kim xanh lam, khi bốc hơi cho các khói lam tím. Indogitin không tan trong axit axetic lạnh, trong phenol v.v… và không tan trong nước, trong rượu và trong ête, hơi tan trong tinh dầu thông và dầu nhờn (chất béo).

5.Tác dụng dược lý của cây thanh đại

Theo Đông y, thanh đại vị mặn, tính hàn; vào kinh can; tác dụng thanh nhiệt giải độc, lương huyết tiêu ban, được dùng làm thuốc chữa sốt, giải độc, viêm hạnh nhân (viêm VA), cam tẩu mã; chữa viêm lợi chảy máu… Liều dùng: 2 – 8g. Do vị thuốc khó tan trong nước nên thường làm thành thuốc bột hoặc cho vào thuốc thang. Thanh đại là thành phần chính của thuốc cam (có màu xanh) trong các phòng mạch của lương y để chữa các chứng bệnh trên.

Theo nghiên cứu mới đây tại Đài Loan thì bột thanh đại (indigo naturalis) rất hiệu nghiệm trong việc trị bệnh vảy nến (psoriasis). Những nghiên cứu hiện đại cho thấy: bột thanh đại có tác dụng giải độc, có cả chất chống ung thư, nên bộ quần áo nhuộm chất chàm là một kinh nghiệm của dân gian giúp chống lại sơn lam chướng khí.

Theo sách Dược lý học của Trung quốc: Thanh đại có 2 chất chính là: Điện lam 5 – 8% và Điện ngọc hồng 0,1%. Điện ngọc hồng (đã chế được bằng phương pháp nhân tạo) có tác dụng ức chế mạnh tế bào ung thư.

Nước sắc Thanh đại có tính kháng khuẩn đối với tụ cầu khuẩn vàng, trực khuẩn lî Shigella, phẩy khuẩn tả.

Điện lam có tác dụng bảo vệ gan.

II.Thanh đại thảo dược hỗ trợ trị ho, viêm phế quản

Trong đông y. Cây có vị mặn, tính hàn tác dụng điều trị các bệnh như mụn nhọt, viêm sưng, viêm gan, viêm phế quản… Với  đặc tính của thanh đại Đông y Xuân Tho xin chia sẻ bạn đọc cùng tham khảo một số các bài thuốc từ thanh đại kết hợp với các thảo dược khác tạo nên những vị thuốc chữa bệnh phòng ngừa và hỗ trợ bệnh ho dưới đây. Để bạn đọc có thể tự mình làm tại nhà chữa trị các bệnh ho nhẹ đơn giản cho mình và gia đình mình nhé.

1. Bài thuốc chữa giãn phế quản ho đàm có máu hoặc nôn có máu do huyết nhiệt

Dùng bài Thanh cáp tán: Thanh đại, Cáp phấn mỗi thứ 12g tán mịn, mỗi lần uống 2 – 4g, ngày 1 – 2 lần với nước sôi nguội.

2. Thanh nhiệt giải nắng Trị cảm nóng, tiểu tiện ít mà đỏ

Thanh đại 63g; cam thảo 63g; hoạt thạch 63g. Nghiền chung thành bột; mỗi lần 12 – 30g. Sắc hoặc pha với nước.

3. Chữa viêm răng lợi, hầu họng

Thuốc cam xanh: bạch phàn 20g, thanh đại 80g, ngũ bội tử 20g, băng phiến 2g.

Trị ho ra đờm có máu, đờm huyết do giãn phế quản: thanh đại 12g, cáp phấn 12g. Nghiền bột mịn. Mỗi lần dùng 2 – 4g, uống với nước, ngày 2 lần. Nếu huyết nhiệt gây thổ huyết, chảy máu cam, có thể dùng thanh đại hoặc kết hợp với bồ hoàng, hoàng cầm.

Thanh nhiệt giải nắng

Trị cảm nóng, tiểu tiện ít mà đỏ: thanh đại 63g; cam thảo 63g; hoạt thạch 63g. Nghiền chung thành bột; mỗi lần 12 – 30g. Sắc hoặc pha với nước.

Chữa viêm gan cấp và mạn tính: thanh đại 12g; bạch phàn 24g. Nghiền thành bột mịn. Ngày 3 lần, mỗi lần 2g.

Chữa viêm răng lợi, hầu họng

Thuốc cam xanh: bạch phàn 20g, thanh đại 80g, ngũ bội tử 20g, băng phiến 2g. Thuốc bôi chữa viêm lợi, ngứa nhức chân răng, sâu răng; chảy máu, cam miệng, cam mũi trẻ em. Thuốc này không có asen và chì nên được Bộ Y tế cấp phép lưu hành.

Thuốc cam tẩu mã: hoàng bá 12g; hoàng  liên 16g; thanh đại 20g; đinh hương 12g; đại hồi 4g; nhân trung bạch 20g; bạch phàn 12g. Dạng thuốc bột, đắp chỗ lợi sưng đau. Ngày làm 3 – 4 lần.

Kiêng kỵ: Do tính rất hàn nên không phải thực nhiệt thì không dùng

4. Viên ngậm kha tử kết hợp với thanh đại hỗ trợ điều trị ho viêm họng cấp, mãn tính

Viên ngậm kha tử được bào chế hoàn toàn từ thảo mộc tự nhiên như kha tử, xuyên bối, cát cành… trộn với mật ong có tác dụng bổ phế, trị các bệnh về viêm họng cấp và mãn tính… thuốc có hiệu quả ngay từ lần đầu sử dụng, tiêu diệt virus, vi khuẩn nhanh chóng làm giảm nhanh cơn ho. Trong đó mỗi thành phần đều có những ưu điểm, đặc tính riêng kết hợp lại với nhau theo một công thức gia truyền trên 50 kinh nghiệm làm nghề Đông Y Xuân Tho đã nghiên cứu ra viên ngậm kha tử bằng tình yêu y đức trong nghề và đồng cảm với người bệnh về bệnh ho đã chữa cách bệnh ho cảm cho các bệnh nhân. Nguyên bản ban đầu bài thuốc sẽ được hoàn tán thuốc sau đó dùng miếng chanh để ngậm. Khi đó thuốc có vị chát nên nhiều phụ nữa và trẻ em rất khó ngậm. Sau dần ông cải tiến trộn với mật ong và thêm các vị thuốc để cho phù hợp để Viên Ngậm Kha Tử cho dễ ngậm.

Hình 3: VIên ngậm kha tử được làm từ thảo mộc tự nhiên: Kha tử, xuyên bối, cát cành… trộn với mật ong có tác dụng bổ phế, trị các bệnh về viêm họng cấp và mãn tính… 

Đọc thêm: Viêm Ngậm Kha Tử gia truyền Xuân Tho trị ho từ y đức

Với chia sẻ thanh đại, thảo dược quý với nhiều công dụng hỗ trợ trị ho, viêm phế quản mong rằng bạn đọc có thêm thông tin tham khảo hữu ích để áp dụng trong việc phòng ngừa, hỗ trợ về viêm họng cấp và mãn tính cho mình và gia đình luôn khỏe manh, vui tươi mỗi ngày. 

Chúc các bạn và gia đình luôn vui tươi, sống hạnh phúc bên gia đình.

Bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo,***Sản phẩm không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Nếu bạn đang bị ho, muốn điều trị bệnh qua viên ngậm kha tử mà chúng tôi sản xuất. Xin vui lòng liên hệ theo địa chỉ bên dưới để được tư vấn về cách phòng, điều trị ho. Mong giúp người bệnh bị ho trên mọi miền của tổ quốc nhanh khỏi bệnh.

Hãy liên hệ với chúng tôi theo địa chỉ:
ĐÔNG Y GIA TRUYỀN XUÂN THO
Địa chỉ : Yên Dương – Ý Yên – Nam Đinh
Hotline : 0975073485 / 0911052518
Email: dongygiatruyenxuantho@gmail.com

Website: https://dongygiatruyenxuantho.com/
Zalo : 0975073485
Hỗ trợ tư vấn điều trị viêm họng cấp và mãn tính